"3 DEKABR" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "3 Dekabr" tariximizdə
1339    
03/12/2017

1890-cı ildə - Cənubi Qafqazda torpaqların suvarılması işində hüquqi əsaslar və qayda-qanun yaratmaq məqsədilə "Sudan istifadə haqqında Əsasnamə" qəbul edildi. Bu, Cənubi Qafqazda su sahibliyi və sudan istifadənin hüququ əsaslarını, suvarma işlərinə nəzarət edən idarələrin quruluşunu, bu idarələrin vəzifəli şəxslərinin hüquqlarını, görüləcək işləri müəyyən etdi. "Əsasnamə" su üzərində xüsusi mülkiyyətin ləğv olunmasını elan etdisə də, o, əslində iri mülk sahiblərinin mənafeyinə toxunmadan sudan istifadədə mövcud olan əvvəlki qaydanı saxladı. Suvarma üzrə yeni inzibati bölgü yaratdı, bütün suvarma təsərrüfatına rəhbərlik edən Qafqaz su müfəttişi və hər su sahəsinin idarəçisi sayılan su mühəndisi vəzifələrini təsis etdi. Yenə də hər üç ildən bir seçilən mirab sudan istifadə işində həlledici rola malik idi. Hər il seçilən cuvarlar yenə də mirablara tabe edilirdilər. "Əsasnamə" sudan istifadə qaydalarında dəyişiklik yaratmasa da, onları rəsmiləşdirməkdə mühüm iş gördü. Ayrı-ayrı yerlərdə mövcud olan müxtəlif sudan istifadə qaydalarını eyniləşdirdi və rəsmiləşdirdi, bütün Şimali Azərbaycan kəndi üçün eyni sudan istifadə qaydaları müəyyən etdi. Lakin "Əsasnamə"də irəli sürülən müddəalar əsasən kağız üzərində qaldı, yenə də suvarma suyunun bölüşdürülməsində növbə qaydasının pozulması, hərc-mərclik, özbaşınalıq halları hələ də qalmaqda idi.

1924-cü ildə - Tibb elmləri doktoru, oftalmoloq Münəvvər Cavad qızı Qasımova (1924-1990) Bakı şəhərində anadan olmuşdur.

1930-cu ildə - Məhəmməd Həsən Hacınski L.Beriyanın göstərişi ilə Tiflisdə Zaqafqaziya Dövlət Siyasi İdarəsi (DSİ) tərəfindən həbs edilərək, ağır işgəncələrə məruz qalmış və  “Azərbaycan Milli Mərkəzinin” işi üzrə ittiham olunmuşdur. 9 fevral 1931-ci ildə ağır həbsxana həyatına dözməyərək ürək xəstəliyinə və vərəmə tutulan M.H.Hacınski, istintaq sənədlərinə görə, “özünü asmaqla” intihar etmişdir.

1953-cü ildə - Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Şikar Şükür oğlu Şikarov (1953-1992) Bakı şəhərində anadan olmuşdur.

1971-ci ildə - Azərbaycanın “İgid nişanı” ordeni, Polşanın 4 ordeni ilə təltif edilmiş polkovnik Vəli bəy Sadıq bəy oğlu Yadigarov (1898-1971) Buenos-Ayresdə vəfat etmiş, öz vəsiyyəti ilə 1990-cı ildə məzarı Varşava mərkəzi qəbiristanlığına köçürülmüşdür. 

1991-ci ildə - Ali Sovet Azərbaycanın müstəqilliyinin tanınması xahişi ilə BMT-yə və dünya dövlətlərinə müraciət qəbul edib. Müraciətə ilk reaksiya Rumıniya (11 dekabr) və Pakistandan (13 dekabr) gəldi və onlar Türkiyədən sonra Azərbaycanın müstəqilliyini tanıyan 2-ci və 3-cü ölkə oldular.

1992-ci ildə - İran İslam Respublikası ilə Azərbaycan Respublikası arasında Şaxtaxtı-Poldəşarası üzən körpü istifadəyə verildi.

1992-ci ildən etibarən - Dekabrın 3-nün Əlillər Günü kimi qeyd olunmasıyla bağlı qərar Rusiya Federasiyasının təşəbbüsü ilə 1992-ci ildə BMT-nin Baş Məclisində qəbul edilmişdir.

1992-ci ildə - Texnika elmləri doktoru, professor, SSRİ EA-nın və SSRİ Tibbi-Texniki Elmlər Akademiyasının akademiki, tibb xidməti general mayoru Vaqif Mirəsgər oğlu Nağıyev (1941-1992) vəfat etdi. Moskvada, Fəxri Xiyabanda dəfn edilməli olan akademik qohumları tərəfindən Bakıya gətirilmiş, Yasamal qəbiristanlığında dəfn edilmişdir.

1996-cı ildə - Azərbaycan teatr və kino aktyoru, Azərbaycan SSR xalq artisti, Dövlət mükafatı laueratı Məlik Yusif oğlu Dadaşov (1924-1996) vəfat etmişdir.

1996-cı ildə - ATƏT-in Lissabonda (Portuqaliya) keçirilən sammitində (2-3 dekabr) Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması barədə bəyanat qəbul olunub. Sammitin yekun sənədində Qarabağ nizamlanmasının üç prinsipini əks etdirən bənd yer almışdı: Azərbaycanın ərazi bütövlüyü bərpa edilir, Dağlıq Qarabağa Azərbaycanın tərkibində yüksək muxtariyyət statusu verilir, bölgənin hər iki icmasının təhlükəsizliyi təmin olunur. Lakin Ermənistan konsensus prinsipindən sui-istifadə edərək həmin maddəyə razılıq vermədi. Prezident Heydər Əliyev isə cavab addımı kimi bütövlükdə sammitin yekun sənədinə veto qoyacağını bildirdi. Nəticədə kritik vəziyyətdən çıxış yolu kimi ABŞ, Rusiya, Fransa və digər ölkələrin səyi ilə həmin müddəalar ATƏT-in sədri, İsveçrə XİN başçısı Flavio Kottinin xüsusi bəyanatı şəklində qəbul olundu. ATƏT-in 53 ölkəsi sənədi qəbul etsə də, Ermənistan onun əleyhinə səs verdi. Lissabon prinsipləri indiyədək Qarabağ nizamlanmasının başlıca prinsipləri olaraq qalmaqdadır.

2008-ci ildə - Bakıda Avropa Şurası mədəniyyət nazirlərinin "Mədəniyətlərarası dialoq Avropa və onun qonşu regionlarında davamlı inkişafın və sülhün əsasıdır" mövzusunda konfransında "Bakı bəyannaməsi" qəbul olunub. İlk dəfə olaraq Bakı konfransında Avropa ilə yanaşı, müsəlman ölkələri də iştirak
ediblər.