"4 NOYABR" TARIXIMIZDƏ
Ana səhifə > Xəbərlər > "4 Noyabr" tariximizdə
1125    
04/11/2017

1918-ci ildə - 30 oktyabrda imzalanan Mudros müqaviləsi Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin xəbəri və razılığı olmadan imzalandığı üçün onun tərəfindən müvafiq əks münasibət doğurmaya bilməzdi. Azərbaycanın fövqəladə səlahiyyətli naziri kimi Əlimərdan bəy Topçubaşov Türkiyənin xarici işlər nazirinə Azərbaycanın hüquqlarının pozulması ilə bağlı etirazını bildirdi. Onun fikrincə, müqavilə "Azərbaycanın işğalını asanlaşdırır və bu ölkəni təhlükə qarşısında qoyurdu". Ə.M.Topçubaşov qeyd edirdi ki, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinə məxsus olan dəmir yolun xarici dövlətin nəzarətinə verilməsi beynəlxalq hüquq normaları ilə bir yerə sığınır. Azərbaycan və Türkiyə hökumətləri arasında bundan əvvəl imzalanmış müqavilə yalnız türk qoşunlarının daşınmasına aid idi. Azərbaycan tərəfin bu etirazı mövcud beynəlxalq vəziyyət şəraitində elə bir ciddi reaksiya doğurmadı. Türkiyə Xarici İşlər Nazirliyi cavab notasında bildirirdi ki, Antanta ilə barışıq şərtlərini yerinə yetirərkən sultan hökuməti ingilis qoşunlarının Bakını tutması ilə bağlı yarana biləcək münaqişədən kənarda qalmaq istəyir.  

1928-ci ildə - Türkiyə Cümhuriyyətində ərəb əlifbasından latın qrafikalı əlifbaya keçid barədə qərar verilib. Bir il sonra SSRİ-də Azərbaycan, ardınca isə Mərkəzi Asiyanın türk respublikaları da latın qrafikalı əlifbaya keçməyə qərar verdilər. Lakin SSRİ-nin türkdilli respublikalarının Türkiyə ilə belə həmrəyliyi Stalini qane edə bilməzdi. 1939-cu ildə Moskva bu respublikaları kiril əlifbasına keçmək barədə qərar qəbul etməyə məcbur etdi. 1940-cı ilin yanvarından Azərbaycan kiril əlifbasına keçdi.

1934-cü ildə - Tərkibində fizika-riyaziyyat, kimya, biologiya və tarix fakültələri olan Azərbaycan Dövlət Universiteti (indiki Bakı Dövlət Universiteti) bərpa edildi. 

1990-cı ildə - Əməkdar elm xadimi, tənqidçi və ədəbiyyatşünas Araz Məmməd Arif oğlu Dadaşzadə (1936-1990) Bakıda vəfat etmiş, ikinci Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir.

1997-ci ildə - Bakıda "Kooperativ Demand" adı altında NATO-nun komanda-qərargah təlimlərinin hazırlıq seminarı keçirilib. Bu, alyansın "Sülh naminə tərəfdaşlıq" (SNT) proqramı çərçivəsində Azərbaycanda keçirilən ilk tədbir idi. Azərbaycan 1994-cü ildə SNT proqramına qoşulmuş, 1996-cı ildə bu proqram üzrə ilk fəaliyyət planını alyansa təqdim etmişdi. 1997-ci il noyabrın 14-də isə prezident Heydər Əliyev "Azərbaycan Respublikasının NATO ilə əməkdaşlığını daha da gücləndirmək tədbirləri haqqında" sərəncam imzaladı. Sərəncama əsasən, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Azərbaycan Respublikasının NATO ilə əməkdaşlığı üzrə komissiya (sədr - baş nazirin 1-ci müavini Yaqub Eyyubov) yaradıldı.   

2011-ci ildə - Keçmiş Yuqoslaviyanın "İgidliyə görə" ordeni, "Xalq qarşısında xidmətlərinə görə" ordeni, İtaliyanın fəxri vətəndaşı adı ilə təltif edilmiş, İkinci dünya müharibəsində nasizmə qarşı vuruşmuş azərbaycanlı partizan Mirdamət Seyidov (1922-2011) vəfat etmiş və Göygöl rayonunun Qızılca kəndində dəfn edilmişdir. Onun haqqında “Partizanın acı həqiqətləri” sənədli romanı yazılıb. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən isə “Unudlmaz partizan” filmi çəkilib.