2583
20/04/2017 Pirallahı rayonuna etdiyimiz səfər zamanı (aprelin 9-da) rayonun eyni adlı qəsəbəsindən qayıdarkən adanı quru ilə birləşdirən yeganə körpünü keçib Gürgən qəsəbəsinə doğru yol aldıq. Qəsəbəyə çatanda saat 1 tamam idi. Hava çox isti idi. Azacıq meh əsirdi. Gürgan qəsəbəsinin içərisinə daxil olmadıq. Qəsəbənin ərazisi hesab edilən və təpədə yerləşən Abşeron mayakı, ətraf ərazilər (şəkil 1, 2, 3) və qəsəbənin qəbirstanlığını ziyarət etdik. Bu qəsəbənin yaşı ilk baxışda 1947-ci ildə adanın cənub qurtaracağında dənizdə aşkar edilən “Gürgən-dəniz” neft yatağı ilə ölçülür. Lakin II Dünya müharibəsindən sonra salınan qəsəbə ərazisində qədim tarixi abidələr qeydə alınmışdı. Bu abidələr içərisində e.ə. III-I minilliklərin yadigarı olan kurqanlar nekropolunun, e.ə II-I minilliklərə və eramızın XII-XIV əsrlərinə aid yaşayış yerlərinin olması barədə məlumatlar təəccübümə səbəb olmuşdu. Çünki ilk başlanğıcda Gürgən səfərimizin əsas qayəsi sadəcə Abşeron mayakını görmək idi. Gürgən səfəri vaxtı mayakı, qəsəbənin qəbirstanlıqlarını ziyarət etmək nəsib olsa da nə kurqan gördük, nə də qədim yaşayış yerindən bir əlamət... Mayakdan 500 m. şimal və şimal qərbdə olması barədə məlumat verilən bu abidələr ya yeni tikililərin ərazisində qalmış, yaxud da sadəcə məhv edilmişdi. İstər şimal-şərqə, istərsə də şimal qərbə doğru yürüş etsək belə bu abidələri gördüm deyən olmadı. Gürgən mayakına gedən yolda əvvəlcə qəbirstanlığı ziyarət etdik. Qəbirstanlıqda ayrıca uşaq məzarlığı vardı. Bu məzarlıqdakı bir məzar üzərindəki maraqlı naxış diqqətimi cəlb etdi. Xalça naxışını xatırladan işarənin izahını bilmək hər halda maraqlı olardı. Məzarlığı tərk edib mayaka doğru yol aldıq. Mayaka gedən yolda qayalıqlara (şəkil 1, 2, 3, 4, 5, 6) doğru qalxdıq. Ətrafa nəzər salıb saat 2 radələrində mayaka çatdıq.
Mayakın qapısı bağlı idi. Ətrafında hərlənib daha sonra əvvəldə də qeyd etdiyimiz kimi kurqanlar və qədim yaşayış yerinin qalıqlarının sorağına çıxdıq. Axtardığımızı tapa bilmədikdə Pirallahı yoluna çıxdıq. Səfərimizi Zirə istiqamətində davam etdirdik...
müəllif: Elnur Nəciyev
Şəkillərə ümumi formada nəzər salmaq üçün bura klikləyin: Gürgən albomu